PGS. TS. NCVCC. Đào Việt Hà

Viện trưởng

Giới thiệu

PGS.TS. Đào Việt Hà, Viện trưởng Viện Hải dương học, là một trong những nhà khoa học hàng đầu của Việt Nam trong lĩnh vực nghiên cứu độc tố biển và an toàn thực phẩm. Sinh năm 1969 tại Hải Phòng, bà tốt nghiệp xuất sắc Khoa Sinh học, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (1991), hoàn thành Thạc sĩ tại Đại học Arhus, Đan Mạch (2001), và bảo vệ thành công học vị Tiến sĩ tại Đại học Tokyo, Nhật Bản (2009), và được bổ nhiệm học hàm Phó Giáo sư năm 2021. Với hơn 30 năm gắn bó cùng Viện Hải dương học, PGS.TS. Đào Việt Hà đã góp phần xây dựng và dẫn dắt nhiều chương trình nghiên cứu khoa học lớn, để lại dấu ấn sâu sắc trong cộng đồng khoa học quốc tế và khu vực.

Là người tiên phong trong nghiên cứu bản chất, nguồn gốc, và cơ chế tích lũy độc tố tự nhiên trong sinh vật biển, PGS.TS. Đào Việt Hà đã công bố hơn 100 bài báo khoa học, trong đó có 41 bài trên các tạp chí quốc tế uy tín, và nhận Bằng độc quyền giải pháp hữu ích năm 2018. Năm 2023, bà vinh dự được trao giải thưởng Kovalevskaia – giải thưởng danh giá tôn vinh các nhà khoa học nữ xuất sắc. Nghiên cứu của bà không chỉ nâng cao nhận thức cộng đồng về an toàn thực phẩm từ các loài sinh vật biển độc mà còn cung cấp nền tảng khoa học vững chắc để giám sát chất lượng thủy hải sản và hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu.

Ngoài vai trò là nhà khoa học, PGS.TS. Đào Việt Hà còn là giảng viên quốc tế được kính trọng, tham gia giảng dạy tại nhiều trường đại học danh tiếng trên thế giới. Các hướng nghiên cứu chính của bà tập trung vào hóa sinh, độc tố biển, an toàn thực phẩm và các hợp chất hoạt tính sinh học từ sinh vật biển. Tâm huyết với nghiên cứu khoa học và những đóng góp to lớn của bà đã góp phần phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam, đồng thời khẳng định vị thế của khoa học Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Quá trình công tác

12/1991 – 3/2002: Nghiên cứu viên, Viện Hải dương học
4/2002 – 5/2003: Nghiên cứu viên, Phó trưởng phòng Hóa Sinh, Viện Hải dương học
6/2003 – 6/2008: Nghiên cứu viên, Quyền Trưởng phòng Hóa Sinh biển, Viện Hải dương học
7/2009 – 7/2014: Nghiên cứu viên chính, Trưởng phòng Hóa Sinh biển, Viện Hải dương học
8/2014 – 3/2015: Nghiên cứu viên chính, Phó Viện trưởng Viện Hải dương học
4/2015 – 7/2018: Nghiên cứu viên chính, Phó Viện trưởng, trưởng phòng Thuỷ Địa Hoá, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Hải dương học
8/2018 – 3/2019: Nghiên cứu viên cao cấp, Phó Viện trưởng, trưởng phòng Thuỷ Địa Hoá, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Hải dương học
4/2019 – nay: Nghiên cứu viên cao cấp, Viện trưởng, trưởng phòng Thuỷ Địa Hoá, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Hải dương học.

Các thành tựu nổi bật

PGS.Ts Đào Việt Hà, Viện trưởng Viện Hải dương học vinh dự đón nhận giải thưởng Kovalevskaia năm 2023

Chiều ngày 7/3/2024, tại Văn phòng Chính phủ, theo ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã trao tặng Giải thưởng Kovalevskaia năm 2023 cho PGS.TS Đào Việt Hà, Viện trưởng Viện Hải dương học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Tiên phong trong nghiên cứu độc tố biển và an toàn thực phẩm của Việt Nam và khu vực Tây Thái bình dương, PGS.TS Đào Việt Hà đã có 30 năm theo đuổi lĩnh vực này. Đến nay, PGS.TS. Đào Việt Hà đã chủ trì 06 đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước và cấp Viện Hàn lâm KHCNVN; công bố 104 bài báo khoa học bao gồm 41 bài trong các tạp chí quốc tế uy tín; là tác giả chính 01 giải pháp hữu ích, 01 sách chuyên khảo và 01 chương sách chuyên khảo song ngữ. Kết quả nghiên cứu của PGS.TS Đào Việt Hà và nhóm nghiên cứu đã góp phần phục vụ an sinh xã hội thông qua việc phổ biến kiến thức rộng rãi bằng các tờ rơi, tranh treo tường và những lần trực tiếp trả lời phỏng vấn truyền hình nhằm giảm thiểu mối nguy cơ đối với sức khỏe cộng đồng từ các loài động vật biển độc Việt Nam. Những kết quả trên còn đóng góp cho việc phát triển bền vững kinh tế biển thông qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho việc giám sát chất lượng thủy hải sản và hỗ trợ các doanh nghiệp nâng cao uy tín các mặt hàng hải sản xuất khẩu.

TS. Đào Việt Hà là người Việt Nam đầu tiên nghiên cứu về bản chất, nguồn gốc và cơ chế tích lũy độc tố tự nhiên trong sinh vật biển. TS. Hà đã chủ trì 05 đề tài cấp Viện Hàn lâm KHCNVN (bao gồm 02 đề tài độc lập và 01 đề tài chỉ định), 01 đề tài cấp Nhà nước, một số đề tài cấp Bộ và là trưởng phòng thí nghiệm trọng điểm cấp Viện Hàn lâm về “An toàn thực phẩm và môi trường khu vực miền Trung”. Chị đã công bố hơn 40 bài báo ở các tạp chí khoa học quốc tế và quốc gia và là tác giả chính 01 giải pháp hữu ích do Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam cấp năm 2018.

Từ 2010 đến nay, TS. Hà là trưởng dự án hợp tác quốc tế về sinh vật biển độc hại khu vực Tây Thái bình dương và là thành viên Việt Nam tích cực trong một số dự án quốc tế khác như DANIDA, JPSP, AORI… TS. Hà là giáo sư thỉnh giảng của trường đại học Tokyo, Nhật Bản năm 2012; là giảng viên quốc tế tại một số khóa tập huấn về độc tố biển tại Nhật bản, Singapore, Malaysia, Bruinei, Kuwait, Indonesia, Thailand… , tham gia giảng dạy đại học và sau đại học tại một số trường đại học trong và ngoài nước.

Lĩnh vực nghiên cứu chính

Hoá sinh, độc tố biển
An toàn thực phẩm và môi trường biển
Hoạt tính sinh học từ sinh vật biển

Các bài báo đã công bố gần đây

Nhu-Thuy Nguyen-Nhat, Va-Khin Lau, Xuan-Thuy Nguyen, Trung-Hieu Nguyen, My-Ngan T. Nguyen, Viet-Ha Dao, Xuan-Vy Nguyen, Baseline study on the seagrass distribution and species diversity of the seagrass at West Sea (Viet Nam) with integrated approaches, Regional Studies in Marine Science, Volume 77, 2024, 103654, ISSN 2352-4855, https://doi.org/10.1016/j.rsma.2024.103654.(ISSN 2352-4855, SCIE, Q2)
Van Quang Vo, Hsuan-Ching Ho, Ha Viet Dao, Thinh Cong Tran. 2024. New species of the eel genera Dysomma and Dysommina from Vietnam, South China Sea (Anguilliformes: Synaphobranchidae). Journal of Fish Biology 104(4), 1067–1078. https://doi.org/10.1111/jfb.15638. (SCIE, Q2)
Pham Thi Mien, Phan Minh Thu, Bui Thi Ngoc Trieu, Nguyen Minh Hieu, Dao Viet Ha. 2024. Instrumental use of marine bacteria to stimulate growth in seaweed. Journal of Agricultural Sciences – Tarım Bilimleri Dergisi 30(3). 501-512. DOI: 10.15832/ankutbd.1386116 (e-ISSN: 2148-9297, SCIE, Q3).
Do Hoang Anh, Nguyen Tien Tu, Tran Thi Hong Hanh, Nguyen Xuan Cuong, Le Thi Vien, Nguyen Ngan, Dao Viet Ha, Tran Hong Quang. Terpenes and polyketides from the marine-derived fungus Penicillium sp. OPR23-FS02 with cytotoxic and antimicrobial effects, Vietnam Journal of Chemistry 62, 638. https://doi.org/10.1002/vjch.202400017 (VAST1, Q3).
Hung Xuan Nguyen, Xuyen Thi Nguyen, Hang Thi Hong Hang, Huong Thi Nguyen, Nam Duc Vu, Thao Thi Phuong Pham, Trung Quang Nguyen, Dat Tien Nguyen, Nam Thanh Duong, Anh Le Tuan Hoang, Tung Ngoc Nguyen, Nhan Van Le, Ha Viet Dao, Minh Truong Ngoc, Minh Quang Bui. 2024. Comprehensive evaluation of dioxins and furans occurrence in river sediments from a Secondary Steel Recycling craft village in northern Vietnam. Molecules 29(8): 1788. https://doi.org/10.3390/molecules29081788. (SCIE, Q1)
Ninh Thi Ngoc, Tran Hong Quang, Tran Thi Hong Hanh, Nguyen Xuan Cuong, Vu Thi Quyen, Nguyen Thi Thanh Ngan, Dao Viet Ha, Nguyen Hoai Nam, Chau Van Minh. 2024. Cytotoxic and antimicrobial metabolites from the marine-derived fungus Aspergillus sp. OPR23-FS01. Phytochemistry letters 6. 29-34. https://doi.org/10.1016/j.phytol.2024.03.010. (SCIE, Q3)
Hoang, XB., Thai, MQ., Nguyen, XV, Dao, V.H. 2024. Morphological Observations Reveal New Record of Sarcophyton cherbonnieri Tixier-Durivault, 1958 (Octocorallia: Alcyonacea: Alcyoniidae) in Vietnam. National Academy Science Letters 47, 13–16 (2024). https://doi.org/10.1007/s40009-023-01302-2 (ISSN: 0250-541X / 2250-1754, SCIE, Q3)
Pham Thi Mien, Dao Viet Ha, Cornelis Verduyn. 2024. Nutritional effects on biomass and metabolic products by Aurantiochytrium sp. Life Sciences Biology, Biotechnology 65(4), 94-100.. DOI: 10.31276/VJSTE.65(4).94-100.
Phan Bao Vy, Le Ho Khanh Hy, Nguyen Phuong Anh, Doan Thi Thiet, Pham Xuan Ky, Dao Viet Ha. 2023. Investigation of antioxidant activity of Zoanthus vietnamensis. Vietnam Journal of Marine Science and Technology 2023, 23(4) 419–427.
Nhu-Thuy Nguyen-Nhat, Manh-Linh Nguyen, Duc-Tien Dam, Xuan-Thuy Nguyen, Trung-Hieu Nguyen, Viet-Ha Dao, Xuan-Vy Nguyen. 2024. Molecular identification of Grateloupia and Phyllymenia (Grateloupiaceae) in Vietnam reveals a new record of G. yangjiangensis based on rbc L gene sequences analysis. Vietnam Journal of Marine Science and Technology. 24 (1), 79-90.
Nguyen Xuan Thuy, Nguyen Nhat Nhu Thuy, Le Hung Phu, Le Trong Dung, Dao Viet Ha, Nguyen Xuan Vy. 2024. Heavy metals in surface seawater and sediment from the coast of Khanh hoa province: levels and ecological risk assessment. Dalat University Journal of Science. 14 (2). 3-15.
Xuan Vy Nguyen, Trung Hieu Nguyen, Viet Ha Dao, Lawrence Liao. 2019. New record of Grateloupia taiwanesis S.-M. Lin et H.Y. Liang in Vietnam: Evidence of morphological observation and rbcL sequence analysis. Biodiversitas 20 (3): 688-695.
Dao Viet Ha, Aya Uesugi, Hajime Uchida, Pham Xuan Ky, Dang Quoc Minh, Ryuichi Watanabe, Ryoji Matsushima, Hiroshi Oikawa, Satoshi Nagai, Mitsunori Iwataki, Yasuwo Fukuyo and Toshiyuki Suzuki. 2018. Identification of Causative Ciguatoxins in Red Snappers Lutjanus bohar Implicated in Ciguatera Fish Poisonings in Vietnam. Toxins 10, 420
Teng, S.T., S. N. Tan, H. C. Lim, V. H. Dao, S.S. Bates and C. P. Leaw. 2017. High diversity of Pseudo-nitzschia along the northern coast of Sarawak (Malaysian Borneo), with descriptions of P. bipertita sp. nov. and P. limii sp. nov. (Bacillariophyceae). Journal of Phycology 52: 973–989
Ky X.P., M.Amano, N.Amiya, H. V. Dao and Q. V. Vo. 2016. Three forms of gonadotropin-releasing hormone (GnRH) in brain and pituitary of Asian seabass Lates calcarifer (Bloch, 1790) analysed by high performance liquid chromatography combined with time-resolved flouroimmunoassay and immunohistochemistry. Indian J. Fish., 63(1): 57-66
Dao V.H., P. B. Vy, S. T. Teng, H. Uchida, C.P. Leaw, P. T. Lim, T. Suzuki, P. X. Ky. 2015. Pseudo-nitzschia fukuyoi (Bacillariophyceae), a domoic acid-producing species from Nha Phu Bay, Khanh Hoa Province, Vietnam. Fisheries Science. 81(3): 533-539. ISSN: 0919-9268.
Teng, S.T., H.C. Lim, P.T. Lim, V.H. Dao, S.S. Bates, and C.P. Leaw. 2015. Pseudo-nitzschia kodamae sp. nov. (Bacillariophyceae), a toxigenic species from the Strait of Malacca, Malaysia. Harmful Algae. 17-28. DOI: 10.1016/j.hal.2014.02.005.

Sách chuyên khảo

Đào Việt Hà. Biển đảo Việt Nam trong tư liệu bản đồ cũ do Pháp và phương tây xuất bản. 2024. Sách tham khảo, NXB KHCN ISBN: 978-604-357-289-6 (QĐ số 40/QĐ-KHTNCN ngày 29 tháng 8 năm 2024).

Sở hữu trí tuệ

Bằng độc quyền Giải pháp hữu ích (GPHI) số 1954 (theo QĐ số 94366/QĐ-SHTT ngày 25/12/2018). Phương pháp sản xuất KIT phát hiện nhanh độc tố vi tảo gây mất trí nhớ tạm thời ở người và KIT được sản xuất bằng phương pháp này.