Đầu thế kỷ 20, trong bối cảnh nhiều quốc gia trong khu vực đã nhận thức rõ sự cần thiết phải nghiên cứu khám phá đại dương, Sở Hải dương học nghề cá Đông dương (nay là Viện Hải dương học, thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) đã ra đời dưới sự bảo trợ của Chính phủ Pháp, quyết định thành lập do Toàn quyền Đông Dương ký vào ngày 14 tháng 9 năm 1922. Trải qua 100 năm hoạt động khảo sát nghiên cứu trên Biển Đông và các vùng biển ven bờ Việt Nam, các kết quả nghiên cứu về hải dương học, địa chất-địa mạo và sinh học cùng với các các giải pháp kỹ thuật, công nghệ rất có giá trị trong ứng dụng thực tiễn nhằm sử dụng, khai thác hợp lý nguồn tài nguyên biển và khẳng định chủ quyền biển đảo của Việt Nam, cũng như các sáng kiến hợp tác nghiên cứu khoa học biển đã góp phần bảo vệ môi trường biển và hòa bình trong khu vực Biển Đông.
