Chủ nhiệm đề tài:
TS. Nguyễn Ngọc Lâm Phòng Sinh vật phù du Biển Viện Hải dương học Tel: (058) 590 476-222 ; Fax: (058) 590 591; E-mail: habviet@dng.vnn.vn
Cơ quan chủ trì:
Viện Hải Dương Học Nha TrangSố 01 Cầu đá – Nha Trang
Điện thọai: 058 590035; Fax: 058 590034
Email: haiduong@dng.vnn.vn
Thời gian thực hiện: Từ tháng 4/2007 đến tháng 12/2009
Kinh phí thực hiện: 3.900 triệu đồng
Mục tiêu của đề tài:
- Xác định được các đặc điểm phát sinh và lan truyền của hiện tượng thuỷ triều đỏ và các loài tảo độc hại ở một số vùng ven bờ đặc trưng;
- Đánh giá được khả năng ảnh hưởng của các loài tảo độc hại tới nguồn lợi hải sản nuôi trồng và sinh thái phát triển của một số loài vi tảo có khả năng gây bùng phát thuỷ triều đỏ;
- Đề xuất cho các cơ quan quản lý cụ thể các giải pháp quản lý, giám sát tảo độc hại trong môi trường tự nhiên và các vùng nuôi trồng thuỷ sản ven bờ, góp phần bảo vệ nguồn lợi hải sản và sức khoẻ cộng đồng.
Nội dung nhiệm vụ:
I. Các nội dung đã nghiên cứu và cần có điều tra bổ sung
- Tổng quan các tài liệu lịch sử về các sự kiện tảo nở hoa hay Thủy triều đỏ và phân bố các loài vi tảo có khả năng sản sinh độc tố trong các thủy vực Việt Nam. Bao gồm 4 báo cáo chuyên đề.
- Hoàn chỉnh danh mục và mô tả chi tiết thành phần loài và sinh thái phân bố tự nhiên của các loài Tảo độc hại (bao gồm các loài sống nổi và sống đáy). Bao gồm 4 báo cáo chuyên đề.
II. Các nội dung mới và quan trọng
- Các điều kiện sinh học-hóa học-vật lý hải dương học liên quan tới quá trình phát sinh, phát triển của chúng tại các vùng nghiên cứu trọng điểm Ninh Thuận-Bình Thuận (số liệu lịch sử, dữ liệu ảnh vệ tinh và tư liệu mới của đề tài), làm cơ sở xây dựng mô hình phát triển của vi tảo và cảnh báo sớm (early warning) sự nở hoa (hay thủy triều đỏ).
- Thử thiết kế thực nghiệm mesocosm xem xét vai trò của muối dinh dưỡng đến sự hình thành sự nở hoa làm cơ sở xây dựng mô hình dự báo.
- Đánh giá được khả năng ảnh hưởng của tảo độc hại đến nguồn lợi hải sản không xương sống (invertebrates)
- Sinh thái phát triển (autecology, chú ý đến sinh học phát triển quần thể và sản sinh độc tố) của một số loài vi tảo có khả năng sản sinh độc tố (ít nhất 20 trên tổng số 70 loài được biết).
- Sử dụng ảnh vệ tinh kết hợp với những quan sát tại chỗ (in situ) về điều kiện sinh học (thực và động vật Phù du), hóa học (muối dinh dưỡng, chlorophyl) và vật lý (gió, dòng chảy tầng mặt, dòng triều) để có thể cho ra một cảnh báo sớm (early warning) làm giảm thiểu các tác hại của Thủy triều đỏ.
- Các đề xuất, kiến nghị về quản lý, giám sát Thủy triều đỏ và tảo độc hại trong môi trường ven bờ, các hải đảo, về chính sách/qui định có liên quan đến sự an toàn chất lượng vệ sinh thực phẩm thuỷ sản, và bảo vệ sức khoẻ cộng đồng.
Kết quả dự kiến:
1. Cơ sở dữ liệu (database) về hình thái học (mô tả và hình ảnh), sinh thái phân bố mùa vụ và khả năng sản sinh độc tố của các loài vi tảo.
2. Cơ sở dữ liệu về sự nở hoa của vi tảo (hay Thủy triều đỏ) ghi nhận từ sau 1990 đến nay.
3. Các tập tài liệu – số liệu gốc thực địa đo đạc và kết quả phân tích các thông số môi trường liên quan đến quá trình phát sinh, phát triển của Tảo nở hoa hay Thủy triều đỏ.
4. Mô hình giám sát, và cảnh báo sớm nguy cơ và giải pháp làm giảm thiểu các tác hại của Tảo nở hoa (Thủy triều đỏ).
